Beeldverslag

Dit artikel hoort bij: Panorama Nederland in de Praktijk 4: Panorama Lokaal

In beeld: de stadsranden

Tekst College van Rijksadviseurs
Foto Rufus de Vries en Gerritjan Huinink

Waar het klopt, gaat het leven!

Heel veel Nederlanders voelen zich thuis in de voor iedereen bekende woonwijken op de rand van stad en buitengebied, gebouwd in de jaren 60, 70 en 80. Het is de plek waar ze wonen en leven. Hun hart ligt er. En het klopt er. Maar kloppen deze wijken van toen nog wel met de wensen, verlangens en eisen van nu? Zijn ze klaar voor de toekomst?

Nee, luidt in de meeste gevallen het antwoord. De wensen en eisen van nu zijn anders dan die van toen. We willen energiezuinige, betaalbare woningen en klimaatbestendige wijken. Leefbare gebieden die niet alleen bestaan uit eengezinswoningen, maar ook uit woningen die geschikt zijn voor het groeiend aantal ouderen en kleine huishoudens. En waar het aangrenzende groene landschap onderdeel wordt van de wijk. 

Zeven van deze woonwijken werden geselecteerd voor Panorama Lokaal. Bargeres in Emmen, Haarlem Schalkwijk, Julianadorp in de gemeente Den Helder, Rotterdam Beverwaard, Tilburg Noord, Westwijk in Vlaardingen en Mosterdhof in Westervoort. Fotografen Rufus de Vries en Gerritjan Huinink gingen legden deze wijken vast in een serie foto’s.

Panorama Lokaal zette creatieve en multidisciplinaire teams in om plannen te maken om deze wijken – gelegen aan de stadsranden – nieuw leven in te blazen. Niet door het hart eruit te halen, maar door te zorgen dat het weer sneller gaat kloppen. In het ritme van vandaag. Met oog op de toekomst.
Want waar het klopt, gaat het leven.

Bargeres

Emmen, Bargeres

Elly Platel, Bewoonster van Bargeres: "De wijk moet weer gaan leven. Vroeger speelden we met de hele buurt volleybal op het grote grasveld hierachter. We moeten met zijn allen de geest er weer inzien te krijgen. Ik woon hier riant hoor, met een prachtig uitzicht en ik ben aan de buurt verknocht,maar mijn huis is groot en als ik elders een leuke kleinere woning vind, ga ik Bargeres toch verlaten.’

© Rufus de Vries

Emmen, Bargeres

Elly Platel, Bewoonster van Bargeres: We zitten hier heerlijk in het groen, maar bijhouden is kostbaar en er zijn grote bezuinigingen geweest. Het is jammer dat er steeds meer schuttingen neergezet worden. Jongeren laten hun tuin bestraten en parkeren er, want sommige gezinnen hebben twee of drie auto’s. Er zijn ook veel werkbusjes tegenwoordig. Parkeren is en blijft een probleem.

© Rufus de Vries

Rotterdam, Beverwaard

Harm de Oude, Lid Gebiedscommissie IJsselmonde: "Beverwaard is een dorpje in de grote stad. Iedereen kent elkaar, de onderlinge betrokkenheid is groot. Verhalen aan de dorpspomp hebben invloed, in no time weet iedereen het. Tegelijkertijd heerst er veel argwaan naar officiële instanties. Beverwaarders hebben altijd het gevoel dat over hen besloten wordt. Voor een deel is dat waar."

© Rufus de Vries

Rotterdam, Beverwaard

Harm de Oude, Lid Gebiedscommissie IJsselmonde: “Beverwaard staat te boek als probleemwijk, maar het wordt wel wat opgeblazen. Als er rottigheid is in de tram náár Beverwaard, komt de buurt ten onrechte negatief in het nieuws. Als gebiedscommissielid IJsselmonde weet ik dat andere wijken veel meer los zand zijn. Hier is buurthulp en zijn er vrijwilligers. Ik vind de wijk ook best mooi, al is de buitenruimte wat sleets geworden.”

© Rufus de Vries

Julianadorp, Den Helder

Michel Jansen, Voorzitter bewonersinitiatief ONS (Ontspanning, Natuur en Sport) "De gemeente opperde om mee te doen met Panorama Lokaal. Oké, zeiden wij, niet wetende dat het zo groot zou zijn. Het was fascinerend om te zien hoe anders die ontwerpers naar onze woonomgeving kijken. Zo analytisch. Heel inspirerend ook. Julianadorp ligt niet direct om de hoek en een echte visie op ons dorp was er nooit. Daarom is het zo mooi dat het nu wel gebeurt."

© Rufus de Vries

Den Helder, Julianadorp

© Rufus de Vries

Westervoort, Mosterdhof

Marten-Jan Vonk Mosterdhof, bewoner: "Wat meer individualiteit waar het kan, zou goed zijn in deze eenvormige wijk. Liever wat meer vrijheid, dan weer alles van hetzelfde. Ook al zijn niet alle plannen op realiteit gestoeld, mooi gedroomd is er zeker. Er kan er maar eentje winnen, maar het liefst zou ik de mooiste dingen van alle plannen eruit pikken."

© Rufus de Vries

Westervoort, Mosterdhof

Marten-Jan Vonk Mosterdhof, bewoner: "We zien nu de eerste bewoners vertrekken. Voor hen in de plaats komen jonge gezinnen. Ik heb zelf ook twee kinderen. Speeltoestellen zou een speerpunt moeten zijn, maar het beleid van de gemeente is juist hierin te minderen. Dit punt blijft ook onderbelicht in de plannen."

© Rufus de Vries

Haarlem, Schalkwijk

Annelies Siezenga: directrice christelijke basisschool De Wadden, locatie Molenwijk: "Wij vervullen als school vanzelfsprekend een welzijnsrol, maar wat de wijk nodig heeft is een neutrale plek, waar je koffie kunt drinken, waar hulp is, waar letterlijk en figuurlijk iedereen gezien wordt. De Wijkraad lobbyt al jaren"voor zo’n buurthuis, dé plek waar je de anonimiteit onderuit kunt halen."

© Gerritjan Huinink

Haarlem, Schalkwijk

Annelies Siezenga: directricechristelijke basisschool De Wadden, locatie Molenwijk De buurt vergrijst en de school krimpt. Het helpt niet dat er twaalf flats al vier jaar op de nominatie voor sloop staan. De net iets kansrijker gezinnen trekken weg en dat kost mij een kleuterklas per jaar. We drogen op aan de onderkant”

© Gerritjan Huinink

Tilburg-Noord

Tilburg-Noord

Harrie Meeuwesen, Voorzitter Wijkraden : Ook de ouderen wonen graag in Tilburg-Noord. En blijven er graag wonen, maar verhuizen is lastig. Er is een groot tekort aan seniorenwoningen. We hebben in 2017 als wijkraden een manifest uitgebracht, waarin we de uniformiteit en de eenzijdigheid van de woningen in de wijk aankaartten. Maar er gebeurt weinig. Er worden geen woningen gesplitst of flats aangepast. Dat komt ook omdat de vraag naar gezinswoningen groot blijft, vooral vanuit statushouders. Een woning die leegkomt is de volgende dag weer verhuurd. Er moet dus bijgebouwd worden. Tilburg Noord is een breed opgezette wijk met veel ruimte, er passen makkelijk 1500 tot 2000 woningen bij.

© Gerritjan Huinink

Tilburg Noord speeltuin

Tilburg-Noord

Abdellah Aknin, Coach Jongerenadviesraad‘Een keer per maand komen zo’n tien jongeren bij elkaar om te praten over wat er speelt in Tilburg Noord. Zij zijn best positief over de wijk. Ik heb hier ook fijne jeugd gehad. Ik ben nu 23. Tilburg Noord is een familiegevoel, iedereen kent elkaar, je weet wat je aan elkaar hebt.

© Gerritjan Huinink

Vlaardingen, Westwijk

Ivana Somers–Gardenier, wethouder Bouwen en Wonen. "Toen de Westwijk werd gebouwd, hadden de bewoners een bevoorrecht gevoel daar te mogen wonen. Momenteel heeft de Westwijk te maken met grootstedelijke problematiek, zoals een eenzijdige en goedkope (sociale) woningvoorraad, onvoldoende zelfredzaamheid en veel sociale problematiek. Daarnaast zijn in de loop der jaren nieuwe maatschappelijke vraagstukken ontstaan, zoals verdichting en duurzaamheid."

© Rufus de Vries

Vlaardingen, Westwijk

Ivana Somers–Gardenier, wethouder Bouwen en Wonen: "Het is daarom ook niet voor niets dat we de Westwijk hebben aangewezen als één van de aandachtsgebieden waar broodnodige investeringen nodig zijn. Met alleen sloop en nieuwbouw komen we er niet. De transformatie van de Westwijk moet in zijn geheel plaatsvinden. De komende jaren gaan we in de Westwijk grote veranderingen zien. Bij deze transformatie zetten we in op charme en sfeer. Kortom: een fijne, prettige leefomgeving."

© Rufus de Vries

Panorama Lokaal is een initiatief van het College van Rijksadviseurs, in samenwerking met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Aedes, en Staatsbosbeheer.

Naar de Inhoudsopgave